۱۳۸۸ مرداد ۶, سه‌شنبه

مسئله ای به نام آینده / اسماعیل حسام مقدم

مسئله ای به نام آینده / اسماعیل حسام مقدم
«گفتاری انتقادی بر وضعیت اسفبار دانشگاه های ایران»


سالهای اخیر برای دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور ، سالهای پر کاری بوده است . رشد نرخ بیکاری ، گسترده شده طبقه متوسط شهری و سیاست های انباطی دولت موجب افزایش شمار پذیرفته شدگان در آزمون سراسری ورودی دانشگاه ها شده است . آنچنان که دولت برای کم نشان دادن نرخ بیکاری به طور کاذب به افزایش ظرفیت دانشگاه ها همت گمارده و به باز کردن درب های دانشگاه و همچنین دامن زدن به تب کنکور ورودی دانشگاه ها دست زده است که این می تواند منجر به افزایش نرخ رشد نقدینگی ، کاهش کاذب نرخ بیکاری فریب برنامه ریزان اقتصادی – اجتماعی و در نتیجه کاهش سطح رفاه جامعه گردد واز طرف دیگر این کاهش سطح رفاه باعث افزایش گستره طبقه متوسط شهری شده که به دلیل عدم دارا بودن به پایگاهی در قدرت و همچنین نداشتن رانت های اطلاعاتی ، از میراث و قدرت مالی و اقتصادی زیادی برخوردار نخواهد بود و از این رهگذر تنها راه دستیابی به منزلت و قدرت اجتماعی بالاتر را برای خود و فرزندان خود ، ارتقاع سطح علمی و مدارج تحصیلاتی اشان می یابند آنطور که ملاحظه می کنید در درون یک چرخه ی عبث تولید فقر و عدم توسعه نیافتگیی می افتیم که این هم خود باعث استیلای کمیت بر دانشگاه ها شده و در این وضعیت در هم ریخته و از هم گسیخته طرح های آنی و رویایی هم با نداشتن برنامه ریزی و سازماندهی کار و اثر بخش ، سیستم دانشگاهی را بدبران مقبولیت و حتی مشروعیت در می اندازد و سبب از هم پاشیدگی انجام آن می گردد.
سیاست های کنونی وزارت علوم در بسط و گسترش کمی بدون بستر سازی و زمینه چینی دانشگاه ها و دانشجویان با محوریت دانشگاه پیام نور ، وضعیتی را پدید آورده که در صورت ناهماهنگی بین بخش های ستادی و صفی آموزش عالی ، شاهد حضور تعداد کثیری از دانشجویان جدید الورود خواهیم بود که بایستی روبه رو می شوند که دارای نظم و رابطه منطقی بین زیر سیستم ها نیست و در دارز مدت ، این فربگی و حجیم شدن
حباب دانشگاه ، باعث افزایش فشار هسیتم دانشجویانی شده که هر گز پاسخی برای مطالبات آموزشی – صنفی فریش نیافته و از این دریچه ، شاید شاهد افزایش اعتراضات صنفی – رفاهی دانشجویان در سالهای آتی باشیم که این باعث کاهش سطح کیفی آموزش عالی در سالهای نه چندان دور خواهیم شد و در نحوه چیدمان مولفه ی سرمایه اجتماعی و روابط انسانی گسل های عمیقی ایجاد خواهد نمود و همه ی این ها ، نقص غرضی برای سیاست ای توسعه طلبانه دولت خواهد شد . لذا ههمه ی این هشدارها و پیش بینی ها ، تلنگری به دانشگاهیان وارد می آورد .
که احساس ترس و تردید درباره آینده مبهم دانشگاه نمایند و اقدامی در جلوگیری از فروپاشی ساختار کیفی نظام آموزش عالی کشور نمایند.
در مطالعه ای مورد ؛ دانشگاه پیام نور بوشهر ، برای سال آتی تحصیلی رشته ای تحصیلی خود را بیش از 20 مورد افزایش یافته خواهد دید (در حدود 45 رشته تحصیلی) که این خود منجر به افزایش بیش از دو هزار نفری در تعداد دانشجویان جدید الورود دانشگاه خواهد شد . که اگر یک حساب سر انگشتی نموده و نسبت کارکنان محترم و زحنمتکش دانشگاه و اعضای هیئت علمی دانشگاه را به تعداد دانشجویان بسنجیم ، بایستی روبه رو می شویم که در آن دانشجویان نباید انتظار خدمات آموزشی حتی بطور حداقلی آن را داشته باشند. روند کنونی فربه شدن دانشگاه آنرا به کجا خواهد برد ؟!
این مسئله ای برای آینده است که می توان بر اساس تجربیات و مبانی علمی بطور خیلی کمرنگ و ناچیز آنرا پیش بینی و حتی در صورت تمایل به تغییر «پیشگیری» کرد.


نوشته: زمستان 86
ویرایش: تابستان 88

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر